Saygılıoğlu'ndan OVP Yorumu...
Erzurumlu bürokrat, ekonomist, yazar Prof. Dr. Nevzat Saygılıoğlu, Orta Vadeli Programı (OVP) yi değerlendirdi.
Prof. Dr. Saygılıoğlu, EKO Ankara'da programa ilişkin yazısında şu değerlendirmelerde bulundu.
"Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in sıkı sıkıya sarıldığı ve Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın da zaman zaman güçlü bir şekilde dile getirdiği artık çıpa niteliğini kazanmış “2024-2026 dönemi Orta Vadeli Programı (OVP)” herhalde bugüne kadar yürürlüğe konulan ve üzerinde en fazla konuşulan Program oldu.
Şimşek, gerçekten bu Programa inanmış görünüyor. Hemen her televizyon programında ve konuşmalarında Programa gönderme yapıyor. Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz da konuşmalarında bu Programı referans olarak gösteriyor.
Aslında bize göre OVP bir ekonomik istikrar programı değil. Daha önce 1980, 1994, 2001 yıllarında devreye konulan ve çeşitli adlarla adlandırılan programlar çok daha farklı idi. Programın birden fazla ayağı vardı. Özellikle yapısal düzenlemeler ayrı bir başlık ve zaman planını içerirdi.
2024-2026 dönemine ait 3 yıllık OVP’nin “Makroekonomik hedefler ve politikalar” başlığı altında yapısal düzenlemelere altyapı oluşturan şu açıklamalara yer verilmiş:
“Türkiye Yüzyılına girerken fiyat istikrarını ve finansal istikrarı gözeten, sürdürülebilir ve kapsayıcı bir ekonomik büyümeyi hedef alan, serbest piyasa ve rekabet ortamında verimliliği artırarak makroekonomik dengeleri gözeten ve yapısal reformlarla desteklenen şeffaf, tutarlı, öngörülebilir ve uluslararası normlara uygun bir yaklaşım izlenecektir.
Yatırımı, istihdamı, üretimi ve ihracatı destekleyen büyümenin sağlanması amacıyla para, maliye ve gelirler politikaları koordinasyon içerisinde yürütülerek bu alanlardaki reform adımları kademeli bir şekilde devreye alınacaktır. Böylece, Türkiye’de iş ve yatırım ortamının iyileştirilmesi ve sürdürülebilir büyüme için daha elverişli bir yapının tesisiyle potansiyel büyümenin artırılması sağlanacaktır.…”
Görüldüğü üzere; yapısal reformlara vurgu yapılmış. Daha sonra da yapısal düzenleme niteliğini taşıyan “Öncelikli Reform Alanlarına Yönelik Düzenlemeler” politika metnine eklenmiş. Bu düzenlemeler alt başlıklar altında sıralanarak her birine ilişkin politika tedbirleri zaman planıyla ortaya konulmuş. Zaman planı da 2024 yılının ilk çeyreğinden başlayarak çeyrek dilimler şeklinde belirlenmiş.
Şimdi dilerseniz 2024 yılının ilk çeyreğinde kanun, karar ve idari düzenleme şeklinde yapılması planlanan tedbirlere bir bakalım.
* Sanayide yerli üretim ve ürün bazlı teknolojik dönüşüm
- Ürün bazlı yatırım yol haritası çıkarılacak. Yapıldı mı? HAYIR
- Kritik ürünlerin yerli üretimi ele alınacak. İdari düzenleme yapıldı mı? HAYIR
- Teknoloji Geliştirme Bölgeleri ve ARGE merkezleri ile ilgili idari düzenleme yapılacak. Yapıldı mı? HAYIR
* Lojistik altyapı ve demiryolu liman bağlantısının güçlendirilmesi
- Yeni sanayi bölgeleri ve lojistik hatları ile ilgili idari düzenleme yapılacak. Yapıldı mı? HAYIR
* Hedef odaklı ve seçici yatırım finansmanının sağlanması
- Yatırım Taahhütlü Avans Kredisi (YTAK) uygulaması başlatılacak. Başlatıldı mı? HAYIR
- İhracat destekli ve yüksek katma değerli ürün kararı çıkarılacak. Çıkarıldı mı? HAYIR
* Hizmet ihracatının desteklenmesi
- Verimli ve rekabetçi döviz kazandırıcı hizmet ticaretine ilişkin kanun ve idari düzenlemeler hazırlanacak. Hazırlandı mı? HAYIR
* Ekonomik ve ticari anlaşmalarda derinlik sağlanması
* Dış ticaretin yakın ve dost ülkelerden tedariki ile ilgili kanun, karar ve idari düzenleme yapılacak. Yapıldı mı? HAYIR
* Gençlerin ve kadınların istihdam ve eğitime katılımı
- Gençleri geleceğin mesleklerine hazırlama sağlanacak. Sağlandı mı? HAYIR
- Yetkinlik ve beceri artırma sağlanacak. Sağlandı mı? HAYIR
* Girişimcilik ekosisteminin geliştirilmesi
- KOBİ’lerin finansa erişimi ve yenilikçi finansman imkânının artırılmasına yönelik idari düzenleme yapıldı mı? HAYIR
* Enflasyonla mücadele
- Geçmiş enflasyona endeksleme davranışlarını azaltma adımı atıldı mı? HAYIR
- Reel sektörü destekleyici finansman imkânı sağlandı mı? HAYIR
- Yeni sosyal konut arzını artıracak dar gelirliye konut imkânı sağlandı mı? HAYIR
* Kamu yatırımlarında rasyonelleşme
- Ekonomik ve sosyal faydalı yatırımları öncelikleme idari düzenlemesi yapıldı mı? HAYIR
- Dengeli risk payaşımı ve maliyet etkinliği yönünde idari düzenleme yapıldı mı? HAYIR
- Azami kamu tasarrufu sağlayıcı verimsiz harcamaları tasfiye edici idari düzenleme gerçekleştirildi mi? HAYIR
- Kamu taşıt kullanımında etkinlik adımları atıldı mı? HAYIR...
Yukarıda sayılanların hepsine ilişkin idari düzenleme, kanun veya karar çıkarma konuları 2024 yılının ilk çeyreğinde yapılacaktı. İlgili kamu kurumları bu adımları atacaktı. Hemen hiçbir adım atılmadı.
Ondan sonra da OVP’den sonuç bekleyeceksin. Mümkün değil. Dolayısıyla sözde kalan söylemler…"